مدیران موظف و غیر موظف در شرکت‌های سهامی خاص
حق الزحمه مدیران موظف:
طبق قانون تجارت حق الزحمه مدیران موظف و غیر موظف در شرکت‌های سهامی خاص به این صورت است که: اگرچه در لایحه اصلاحی قانون تجارت تعریفی از مدیر موظف ارائه نشده است، اما مستنبط از اصول حقوقی می‌توانیم بگوییم که، مدیران موظف هیئت مدیره شرکتها کسانی هستند که: در شرکتی که عضو هیئت مدیره آن هستند، سمت اجرایی داشته و بدلیل داشتن یک شغل مستمر، حقوق بگیر آن شرکت نیز هستند و به عبارتی رابطه قراردادی با شرکت داشته و ماهیانه دستمزد دریافت می‌نماید و حتی شرکت می‌تواند، برای اینگونه مدیران حق بیمه تامین اجتماعی پرداخت نماید و در این صورت عضو هیئت مدیره رابطه قراردادی با شرکت دارد و چنانچه مدیر دستمزد خود را دریافت ننماید، می‌تواند از طریق مراجع حل اختلاف اداره کار نسبت به احقاق حق خود اقدام نماید. مدیر موظف ممکن است قبل از مدیریت در شرکت اشتغال داشته باشد یا آنکه پس از برگزیده شدن به سمت مدیری در هیئت مدیره تصدی یکی از مشاغل شرکت را نیز عهده دار گردد.
مدیران غیر موظف:
منظور از مدیران غیر موظف مدیرانی هستند که، فقط در جلسات هیئت مدیره شرکت می‌کنند و سمت دیگری در شرکت ندارند و به عنوان مغز متفکر، راهکارهایی برای اداره شرکت ارائه می‌دهند. در این صورت بابت حضور مدیران در جلسات، حق الزحمه ای برای مدیران در نظر گرفته می‌شود که در این صورت میزان حق الزحمه باید به تصویب مجمع برسد. اعضای غیر موظف هیئت مدیره مدیرانی هستند که هیچ شغل و سمت اجرایی در شرکت نداشته و برای عضویت در هیئت مدیره شرکت حق دریافت مستمری ندارند.
مطابق قانون تجارت، مجمع عمومي عادی صاحبان سهام می‌تواند با توجه به ساعات حضور اعضاء غير موظف هيئت مديره در جلسات هيئت مزبور، پرداخت مبلغی را به آن‌ها به‌طور مقطوع بابت حق حضور آن‌ها در جلسات تصويب كند. مجمع عمومي اين مبلغ را با توجه به تعداد ساعات و اوقاتی كه هر عضو هيئت مديره در جلسات هيئت حضور داشته است، تعيين خواهد كرد. در آکادمی کلهر شما با تمام قوانین حقوقی در این رابطه آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
آیا مدیران شرکت‌های سهامی خاص حق اشتغال در شرکت علاوه بر سمت مدیریت را دارند؟
شرکت‌های تجاری از اجتماع افرادی که دارای اهداف مشترکی هستند، تشکیل می‌شود و هدف از این اجتماع کسب سود می‌باشد. در شرکتها، اعضای هیئت مدیره توسط سهام‌داران حاضر در مجمع انتخاب می‌شوند و اعضای هیئت مدیره به عنوان رکن تصمیم گیرنده مسئول اداره شرکت می‌باشند. سوال این است که:
شخص حقیقی که عضو هیئت مدیره شرکت است آیا می تواند قرارداد کار مطابق قانون کار یا شرکت ببندد و کار کند ؟ یعنی علاوه بر سمت مدیریت، به عنوان کارمند در شرکت کار کند و طبق قانون کار از شرکت حقوق دریافت نماید؟
در برخی موارد ممکن است تخصص و حرفه شخص هیئت مدیره برای پیشرفت شرکت مفید باشد از طرفی ممکن است اشتغال عضو هیئت مدیره در شرکت باعث ایجاد فساد شود. اگر فردی عضو هیئت مدیره باشد با شرایط ذیل می‌تواند علاوه بر سمت مدیریت در شرکت، با شرکت قرارداد کار نیز منعقد کند.
ابتدا قرارداد کار مدیر متقاضی باید در جلسه هیئت مدیره مطرح شود، چنانچه تقاضای کار عضو هیئت مدیره تصویب نشد قرارداد کار با عضو هیئت مدیره منعقد نمی‌شود، اما چنانچه به تصویب هیئت مدیره برسد، مصوبه هیئت مدیره باید به بازرس گزارش شود، بازرس در اولین مجمع این مسئله را باید به استماع سهام‌داران برساند، چنانچه مجمع انعقاد قرارداد کار با عضو هیئت مدیره را تصویب نمود، هیئت مدیره می‌تواند با عضو هیئت مدیره متقاضی کار در شرکت قرارداد منعقد نماید، اما اگر مجمع تصویب ننمود، انعقاد قرارداد کار با عضو هیئت مدیره منتفی می‌شود.
نویسنده: خانم دکتر کلهر